The object of research, development or design (in Russian) : Комплекс частноправовых отношений, формирование которых обусловлено использованием современных цифровых технологий через исследование природы цифровых прав, международных и национальных норм о цифровых правах и подходов к юридизации цифровых прав.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Цифрлық құқықтардың табиғатын, цифрлық құқықтар бойынша халықаралық және ұлттық нормаларды және цифрлық құқықтарды заңдастыру тәсілдерін зерттеу арқылы заманауи цифрлық технологияларды қолданумен байланысты жеке-құқықтық қатынастар кешені.

Aim of work (in Russian) : Целью проекта является исследование современных подходов к определению сущности цифровых прав, на основе изучения правового опыта зарубежных государств определение правовых возможностей регулирования цифровых прав как части правосубъектности и разработка оптимальной сценарной модели их законодательного закрепления в Казахстане.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты шет мемлекеттердің құқықтық тәжірибесін зерделеу негізінде цифрлық құқықтардың мәнін айқындаудың заманауи тәсілдерін зерттеу, құқықтық субъектілік бөлігі ретінде цифрлық құқықтарды реттеудің құқықтық мүмкіндіктерін айқындау және оларды Қазақстанда заңнамалық бекітудің оңтайлы сценарий моделін әзірлеу болып табылады.

Методы исследования (на русском) : Были использованы методы генерализации понятий, наблюдения, сравнения, систематизации критериев и факторов, отличительных характеристик изучаемого явления. Для анализа международной правовой базы, актов и рекомендаций международных организаций использованы как статический, так и динамический подходы, а именно анализ динамики развития норм под влиянием глобальных процессов. Использованы методики теоретического моделирования, идеализации и мысленного эксперимента в целях вариации интеграции новых цифровых прав в категории правосубъектности и охраноспособности в традиционном понимании. При проведении опроса использовались социологические методы он-лайн анкетирования с применением Google формы и визуализацией результатов.

Методы исследования (на казахском) : Ұғымдарды жалпылау, бақылау, салыстыру, критерийлер мен факторларды жүйелеу, зерттелетін құбылыстың ерекшелік сипаттамалары қолданылды. Халықаралық құқықтық базаны, халықаралық ұйымдардың актілері мен ұсынымдарын талдау үшін статикалық және динамикалық тәсілдер қолданылды, атап айтқанда жаһандық процестердің әсерінен нормалардың даму динамикасын талдау. Жаңа цифрлық құқықтардың заңды тұлға және дәстүрлі мағынада қорғалуы категорияларына интеграциялануын түрлендіру үшін теориялық модельдеу, идеализациялау және ойлау эксперименті әдістері қолданылды. Сауалнама жүргізу кезінде Google формалары мен нәтижелерді визуализациялау арқылы онлайн сауалнама жүргізудің социологиялық әдістері қолданылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : В рамках выполнения этой части проекта получены результаты, предусмотренные календарным планом на 2024 год. Также получены и дополнительные результаты. В частности: 1. Изучены материалы и проведен аналитический обзор в соответствии с задачами на 2024 г. 2. Опубликовано 3 (три) научных статьи в отечественных журналах, рекомендованных КОСНВО МНВО РК. 3. Опубликована 1 (одна) статья в отечественном рецензируемом научном журнале. 4. Опубликована 1 (одна) статья в зарубежном научном журнале (до 2023 года входила в базу Scopus) 5. Получено 1(одно) авторское свидетельство 6. Руководитель группы вошел в Состав Управляющего комитета Альянса технологических компаний «QAZTECH» по правовому обеспечению развития цифровой экономики. 7. Проведен социологический опрос по вопросу понимания цифровых прав с составлением автоматизированного отчета 8. Разработан открытый бесплатный он-лайн курс по цифровым правам на казахском и русском языках с размещением на платформе Stepik.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жобаның осы бөлігін іске асыру аясында 2024 жылға арналған күнтізбелік жоспарда көзделген нәтижелер алынды. Қосымша нәтижелер де алынды. Сондай-ақ: 1. 2024 жылға арналған міндеттерге сәйкес материалдар зерделеніп, талдамалық шолу жүргізілді. 2. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Білім және ғылым комитеті ұсынған отандық журналдарда 3 (үш) ғылыми мақала жарияланған. 3. Бір (1) мақала отандық рецензияланатын ғылыми журналда жарияланған. 4. Шетелдік ғылыми журналда бір (1) мақала жарияланды (2023 жылға дейін ол Scopus деректер базасына енгізілген) 5. 1 (бір) авторлық куәлік алынды 6. Топ басшысы цифрлық экономиканы дамытуды құқықтық қолдау жөніндегі «QAZTECH» технологиялық компаниялар альянсының Басқарушы комитетінің мүшесі болды. 7. Автоматтандырылған есепті дайындау арқылы цифрлық құқықтарды түсіну мәселесі бойынша социологиялық сауалнама жүргізілді. 8. Степик платформасында қазақ және орыс тілдеріндегі цифрлық құқықтар бойынша ашық тегін онлайн курс әзірленді және орналастырылды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Основные конструктивные и технико-экономические показатели полученных результатов включают в себя детальный аналитический обзор, выявивший ключевые тенденции в области юридизации цифровых прав, а также четыре научные публикации, которые подтверждают значимость темы для академического сообщества. Проведенный социологический опрос охватил более 100 респондентов и позволил создать автоматизированный отчет для эффективного анализа данных. Разработанный онлайн-курс на платформе Stepik способствует повышению цифровой грамотности среди населения. Получение авторского свидетельства на инновационные методики подтверждает потенциал для коммерциализации результатов. Участие в Управляющем комитете «QAZTECH» обеспечивает интеграцию исследований в практику, что может привести к новым законодательным инициативам. Все эти показатели демонстрируют значимость исследования как для науки, так и для практического применения в сфере цифровой экономики, а также могут способствовать снижению затрат и повышению эффективности правового оформления цифровых прав.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Нәтижелердің негізгі конструктивті және техникалық-экономикалық көрсеткіштеріне цифрлық құқықтарды заңдастыру саласындағы негізгі тенденцияларды анықтаған егжей-тегжейлі аналитикалық шолуды, сондай-ақ тақырыптың академиялық қоғамдастық үшін маңыздылығын растайтын төрт ғылыми жарияланымдарды қамтиды. Социологиялық сауалнамаға 100-ден астам респондент қатыстырылды және нәтижелі деректерді талдау үшін автоматтандырылған есепті құруға мүмкіндік берді. Stepik платформасында әзірленген онлайн курс халық арасында цифрлық сауаттылықты арттыруға көмектеседі. Инновациялық әдістерге авторлық куәлікті алу нәтижелерді коммерцияландыру мүмкіндігін растайды. QAZTECH Басқарушы комитетіне қатысу жаңа заңнамалық бастамаларға әкелуі мүмкін зерттеулерді тәжірибеге біріктіруді қамтамасыз етеді. Бұл көрсеткіштердің барлығы зерттеудің ғылым үшін де, цифрлық экономика саласында практикалық қолдану үшін де маңыздылығын көрсетеді, сонымен қатар шығындарды азайтуға және цифрлық құқықтарды заңды тіркеудің тиімділігін арттыруға көмектеседі.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Области применения: научно-исследовательская, образовательная деятельность, правотворческая, государственно-политическая сферы. Социально-экономический эффект заключается в усовершенствовании системы законодательства в области регулирования и защиты цифровых прав и будет способствовать недопущению дискриминации, а вследствие безболезненной цифровой адаптации населения и повышения цифровой зрелости государства.

Field of application (in Kazakh) : Қолдану саласы: ғылыми-зерттеу, білім беру қызметі, заң шығару, мемлекеттік және саяси салалар. Әлеуметтік-экономикалық нәтиже цифрлық құқықтарды реттеу және қорғау саласындағы заңнамалық жүйені жетілдіру болып табылады және кемсітушіліктің алдын алуға және халықтың цифрлық бейімделуінің ауыртпалықсыз болуына байланысты мемлекеттің цифрлық жетілуін арттыруға көмектеседі.