The object of research, development or design (in Russian) : Золотоордынские памятники Сарайшык, Ушкан, Ачисай, Карагайлы в контексте историко-культурного наследия (ХІІІ-ХV вв.)

The object of research, development or design (in Kazakh) : Алтынордалық Сарайшық, Ұшқан, Ащысай, Қарағайлы ескерткіштері тарихи-мәдени мұра контекстісінде (ХІІІ-ХV ғғ.)

Aim of work (in Russian) : Цель программы на 2024 года комплексное исследование историко-культурного наследия памятников городской культуры Улуса Джучи (Золотая Орда) ХІІІ-ХV вв. – Сарайшык, Ачисай, Карагайлы.

Aim of work (in Kazakh) : 2024 жылғы бағдарламаның мақсаты ХІІІ-ХV ғғ. Жошы Ұлысының (Алтын Орда) қала мәдениеті ескерткіштерінің тарихи-мәдени мұралары – Сарайшық, Ащысай, Қарағайлыны кешенді зерттеу.

Методы исследования (на русском) : В этом году были проведены междисциплинарные исследования в области археологии, истории, антропологии, нумизматики, географии и других научных сферах. Особое внимание в научных исследованиях было уделено археологическим, антропологическим, историческим, социологическим, историческим сравнительным, критическому анализу, методам анализа-синтеза, историографическим, источниковедческой документальной экспертизе, статистико-математическим, археолого-этнографическим аналогиям, методам топографической съемки, полевым исследованиям, методам периодизации обнаруженных материалов радиоуглеродным методом и другим научным методам исследования.

Методы исследования (на казахском) : Биылғы зерттеу жұмысында археология, тарих, антропология, нумизматика, география және өзге де ғылым салаларымен байланыста пәнаралық зерттеулер жүргізілді. Ғылыми зерттеу жұмыстарына археологиялық, антропологиялық, тарихилық, әлеуметтанулық, тарихи салыстырмалы, сыни тұрғыдан талдаулар, анализ-синтез әдістері, тарихнамалық, деректанулық құжаттық сараптаулар, статистикалық-математикалық, археологиялық-этнографиялық аналогия, топографиялық түсірілім, далалық зерттеулер әдістері, табылған материалдарды радиокөміртегі әдісімен мерзімдеу әдістері және ғылыми зерттеулердің басқа да әдістері кешенді басты назарға алынды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Научная новизна программы в этом году – открытие архитектурной склепь в Сарайшыке, впервые обнаружение монет хорезмшаха Мухаммеда ибн Текеша начала ХІІІ в. и проведение комплексных исследований памятников Ачисай, Карагайлы. Проведение работ по определению возраста, антропологическому анализу, цифровой визуализации найденных в них материалов методом радиоуглеродного датирования.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Бағдарламаның биылғы ғылыми жаңалығы Сарайшықта сәулетті сағананың ашылуы, ХІІІ ғ. басы Хорезмшах Мұхаммед ибн Текештің тиыны алғаш табылуы және Ащысай, Қарағайлы ескерткіштеріне кешенді зерттеулердің жүруі. Онда табылған материалдарды радиокөміртегі әдісімен жасын анықтау, антропологиялық талдау, цифрлы кескіндеу жұмыстарының жүргізілуі болып табылады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Программа открывает для нашей страны большие возможности для развития сферы туризма, основной результативностью которой является популяризация средневековой истории, и, если остановиться на технико-экономических показателях, позволит продолжить развитие туризма в Западном Казахстане, в том числе создание музейной экспозиционной площадки под открытым небом в средневековом Сарайшыке.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Бағдарлама еліміз үшін негізгі нәтижелілігі ортағасырлық тарихымызды насихаттаған туризм саласын дамытуға зор мүмкіншіліктерге жол ашылды және техникалық-экономикалық көрсеткішіне тоқталсақ, Қазақстанның батыс өңіріндегі туризмді дамытуға, соның ішінде ортағасырлық Сарайшықта ашық аспан астындағы музей экспозициялық алаңын жасақтауды жалғастыруға мүмкіншілік береді. Бағдарлама аясында зерттеу саласына мамандарды, жұмыссыз ауыл жастары жұмыспен қамтасыз етілді.

Level of implementation (in Russian) : Внедрение результатов исследования или рекомендации внедрения результатов могут быть представлены в виде монографии, элективного курса для вузов.

Level of implementation (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелерін енгізу немесе енгізу нәтижелері бойынша ұсыныстар монография, жоғары оқу орындарына элективті курс ретінде ұсынуға болады.

Efficiency (in Russian) : Программа является экономически значимой для страны, способствует развитию туризма в Западном Казахстане с восстановлением средневековых объектов.

Efficiency (in Kazakh) : Бағдарлама еліміз үшін экономикалық тұрғыдан да маңызды, Қазақстанның батыс өңірінде ортағасырлық нысандардың қайта қалпына келтіріп, туризмнің дамуына ықпал жасайды.

Field of application (in Russian) : Результаты работы используются в научных областях, как история, археология, география, топография, этнография, музееведение, туризм.

Field of application (in Kazakh) : Жұмыс нәтижелерін қолдану аумағына тарих, археология, география, топография, этнография, музейтану, туризм ғылым салалары қолданады.