The object of research, development or design (in Russian) : Объектами исследования являются изоляты вируса блютанга.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны блютанг вирусының изоляттары болып табылады.

Aim of work (in Russian) : Выявление вируса блютанга, определение его основных переносчиков, ареал распространения и генетическая характеристика вируса циркулирующего на территории Казахстана и внедрение инактивированной вакцины в ветеринарную практику Казахстана для специфической профилактики блютанга.

Aim of work (in Kazakh) : Блютанг вирусын (БТВ) анықтау, оның негізгі тасымалдаушыларын, таралу аймағын және Қазақстанда айналымда жүрген вирустың генетикалық сипаттамасын анықтау және блютангтың (БТ) спецификалық профилактикасы үшін Қазақстанның ветеринариялық тәжірибесіне инактивтендірілген вакцинаны енгізу.

Методы исследования (на русском) : При проведении исследований были использованы методы вирусологии, биотехнологии, серологии и молекулярной биологии.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу жұмысында вирусология, биотехнология, серология және молекулалық биология әдістері қолданылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Во время весенней и осенней экспедиций были отобраны пробы крови и сыворотки МРС и КРС, а также отловлены насекомые на территории северных и южных регионов Казахстана. При этом на территории Костанайской области собраны пробы цельной крови и сыворотки животных в количестве 155 пробы, Павлодарской области - 120 проб, СКО – 236 проб, Жамбылской области - 270 проб, Туркестанской области – 198 проб, Алматинской области – 215 проб, Жетысуской области – 239 проб. За период экспедиции в южных и северных областях собраны 1433 пробы цельной крови и сывороток от КРС и МРС, а также кровососущие мокрецы. Доставленные пробы исследованы в ИФА для обнаружения антител к вирусу блютанга и ОТ-ПЦР для выявления РНК вируса. В результате проведенных исследований установлено, что 2 из 155 проб с Костанайской области, 6 из 120 проб с Павлодарской области, 0 из 236 проб с СКО, 86 из 270 проб с Жамбылской области, 20 из 198 проб с Туркестанской области, 18 из 215 проб с Алматинской области, 28 из 239 проб с Жетысуской области в ИФА (ID Vet) имеются антитела к вирусу блютанга. Далее с целью постановки ПЦР из проб, показавших в ИФА положительные результаты, были выделены РНК вируса. При постановке ПЦР установлено наличие РНК вируса блютанга в Жамбылской 28 из 270, Туркестанской 20 из 198, Алматинской 22 из 215, Жетысуской области 13 из 239 проб показали положительные результаты. Все пробы Костанайской, Северо-Казахстанской и Павлодарской области при постановке ПЦР показали отрицательные результаты.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Зерттеу барысында Қазақстанның солтүстік және оңтүстік аймақтарына мониторингтік зерттеулер жүргізіліп, Қостанай облысынан жануарлардан қан және сарысуының 155 сынамасы алынса, Павлодар облысынан -120, СҚО - 236, Жамбыл облысынан - 270, Түркістан облысынан- 198, Алматы облысынан - 215, Жетісу облысынан - 239 сынама жиналды. Сонымен, экспедиция барысында аталған облыстардан ірі қара мен ұсақ малдардан алынған қан мен сарысуының жалпы саны 1433 сынама және қансорғыш шіркейлер жиналып, зертханаға зерттеуге әкелінді. Әкелінген сынамаларды блютанг вирусына тән антиденелерге ИФТ әдісімен тексеріп оң нәтиже берген сынамалардың қанын вирустың РНҚ тексеру үшін ПТР қойылды. Зерттеу нәтижесінде Қостанай облысынан әкелінген 155 сынаманың 2, Павлодар облысынан 120 сынаманың 6, СҚО 236 сынаманың 0, Жамбыл облысынан 270 сынаманың 86, Түркістан облысынан 198 сынаманың 20, Алматы облысынан 215 сынаманың 18, Жетісу облысынан 239 сынаманың 28 ИФТ әдісімен блютанг вирусына оң нәтиже берді. Блютангқа ИФТ-да оң нәтиже берген сынамаларды ПТР-мен тексергенде Жамбыл облысынан 28, Түркістан облысынан 20, Алматы облысынан 22, Жетісу облысынан 13 сынамада блютанг вирусының РНҚ бар екені анықталcа, Қостанай, СҚО және Павлодар облыстарының барлық сынамалары ПТР-де теріс нәтиже көрсетті.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Выявление вируса блютанга, генотипирование и внедрение специфического средства профилактики.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Блютанг вирусын анықтау, генотиптеу және арнайы профилактикалық құралын енгізу.

Level of implementation (in Russian) : Разработана и утверждена нормативно-техническая документация на вакцину против блютанга, проведено производственное испытание для регистрации вакцины.

Level of implementation (in Kazakh) : Блютангқа қарсы вакцинаның нормативтік-техникалық құжаты әзірленіп бекітілді және вакцинаны тіркеу үшін өндірістік сынақ жүргізілді.

Efficiency (in Russian) : Выделение вируса блютанга, циркулирущего на территории Казахстана, определение его серотипа и внедрение в производство инактивированной вакцины против блютанга.

Efficiency (in Kazakh) : Қазақстан территориясында айналымда жүрген блютанг вирусын бөліп алу, оныңың серотипін анықтау және сол серотипке қарсы инактивтелген вакцинаны өндіріске енгізу.

Field of application (in Russian) : Ветеринария и вирусология

Field of application (in Kazakh) : Ветеринария және вирусология